ایربگ خودرو یا کیسه هوا یک وسیله ایمنی خودرو است که برای محافظت از راننده و سرنشینان در زمان تصادف طراحی شده است. کیسه هوای خودرو در زمان تصادف پر از باد می‌شود و به شکل یک بالش جلوی سر و بدن راننده و سرنشینان درمی‌آید و از برخورد راننده و سرنشینان به فرمان، داشبورد و شیشه‌های خودرو جلوگیری می‌کند. در این مطلب تصمیم داریم به معرفی انواع کیسه هوا، نحوه عملکرد کیسه هوا و تست آن بپردازیم با این مقاله از توربومگ همراه باشید.
انواع ایربگ خودرو
کیسه هوا راننده و سرنشین
این نوع کیسه هوا در واقع مهم‌ترین و قدیمی‌ترین نوع کیسه هوا است و از اهمیت بالایی برخوردار است چراکه بیشتر تصادفات از قسمت جلو خودرو رخ می‌دهد. این کیسه هوا برای مراقبت از راننده و سرنشین جلو طراحی شده است و از اصابت راننده و سرنشین به فرمان و شیشه جلو ماشین جلوگیری می‌کند. محل تعبیه این نوع کیسه هوا داخل غربیلک فرمان و داشبورد است.
کیسه هوای جانبی
این کیسه هوا برای محافظت و کاهش آسیب به سرنشینان در هنگام وقوع تصادف از بغل طراحی شده است. کیسه هوا جانبی دو نوع دارد؛ نوع اول درون صندلی‌ها تعبیه شده است که در زمان تصادف باز می‌شود. در بعضی از خودرو کیسه هوا تنها در صندلی‌های جلو قرار دارد اما برخی از سازندگان خودرو کیسه‌های هوا را برای سرنشینان عقب نیز در نظر می‌گیرند.
نوع دوم کیسه هوای جانبی کیسه هوای پرده‌ای هستند که در سقف خودرو قرار دارند و در زمان تصادفات شیشه خودرو را پوشش می‌دهند.
کیسه هوای میانی
در برخی حوادث رانندگی ممکن است که سرنشین جلو به کتف راننده برخورد کرده و باعث شود هر دو آسیب ببینند. کیسه هوای میانی این خطر را از بین برده و آسیب‌های ناشی از آن را به حداقل می‌رساند.
کیسه هوای زانویی
این نوع کیسه هوا برای جلوگیری از آسیب به پاهای راننده طراحی شده است و در زیر فرمان تعبیه می‌شود.ایربگ پرده‌ای عقب
این نوع کیسه هوا برای محافظت و کاهش صدمات به سرنشینان عقب طراحی شده است. در زمان تصادف از عقب، این کیسه‌های هوا پر از گاز می‌شوند و شدت ضربه را کاهش می‌دهند.
کیسه هوای درون کمربند
کیسه هوای درون کمربند نسبت به سایر کیسه‌های هوا ابعاد کوچک‌تری دارد. این کیسه هوا درون کمربند ایمنی تعبیه شده و در هنگام تصادف باز می‌شود. کمربند کیسه هوای درون کمربند ایمنی برای کاهش آسیب‌های ناشی از کمربند ایمنی طراحی شده است.
کیسه هوای عابر پیاده
این نوع کیسه هوا بر خلاف سایر کیسه‌های هوا وظیفه حفاظت از راننده و سرنشینان درون خودرو را برعهده ندارد بلکه از عابر پیاده در برابر ضربات ناشی از بدنه مستحکم خودرو تا حد امکان محافظت می‌کند.
ایربگ بیرونی
کیسه هوای بیرونی برای محافظت از بدنه خودرو طراحی شده است. این نوع کیسه هوا در رکاب‌های جانبی خودرو تعبیه شده و در هنگام باز شدن، بخش بزرگی از در خودرو را پوشش می‌دهند.
این نوع کیسه هوا می‌تواند تا 30 درصد از آسیب وارده شده به کابین و بین 20 تا 30 درصد از احتمال آسیب دیدن سرنشینان را کاهش دهد.
نحوه عملکرد ایربگ خودرو
باز شدن کیسه هوا توسط حسگرهایی کنترل می‌شود که میزان وقوع و شدت تصادف را تشخیص می‌دهند. هنگامی‌که حسگر کیسه هوا تعیین می‌کند که کیسه هوا باید فعال شود، سیستم کیسه هوای خودرو واحد inflate (باد کننده آتشی) را تحریک می‌کند که به سرعت مواد شیمیایی را می‌سوزاند تا حجم عظیمی از گاز نیتروژن تولید کند و کیسه را باد کند.
روی کیسه هوا منفذهایی قرار دارد تا هنگامی‌که سر و بالاتنه سرنشین به جلو حرکت می‌کند و به کیسه هوا برخورد می‌کند، گاز تولید شده از طریق منفذها تخلیه شود تا حرکت رو به جلو سر کندتر شود. کل روند باد شدن کیسه هوا و تخلیه آن در 100 میلی‌ثانیه اتفاق می‌افتد.
نکته: در فرآیند فعال شدن کیسه هوا، دود، گردوغبار و سروصدا قابل‌توجهی تولید می‌شود که این اتفاق کاملا عادی و طبیعی است.
راهنمای عیب‌یابی ایربگ خودرو
تقریبا تمام خودروهای دارای کیسه هوا، یک سیستم عیب‌یابی ایربگ خودرو و یک چراغ نشانگر SRS دارند که در صورت وجود هرگونه خرابی اخطار می‌دهد.
برای تست ایربگ سوئیچ را در حالت ON قرار دهید، چراغ SRS برای چند لحظه (به مدت 6 ثانیه) روشن شده و پس از تمام شدن عملیات عیب‌یابی خاموش می‌شود این حالت عملکرد صحیح سیستم کیسه هوا را نشان می‌دهد؛ اما اگر این چراغ اصلا روشن نشود یا روشن شده و خاموش نشود نشان‌دهنده این است که مشکلی در سیستم کیسه هوا وجود دارد.
معرفی قطعات ایربگ خودرو
۱- کیسه هوا: کیسه هوا از پارچه نایلونی ساخته شده است و در صورت برخورد احتمالی خودرو با یک جسم بسیار سخت یا وسیله نقلیه دیگر، باد می‌شود، پیش از آن‌که کیسه هوا باد شود به صورت تا شده زیر درپوش مناسبی قرار دارد.
۲- چراغ هشداردهنده: چراغ هشداردهنده راننده را از خرابی سیستم کیسه هوا مطلع می‌کند.
۳- کلیدهای صندلی سرنشین: با استفاده از کلیدهایی که در طرف سرنشین قرار دارد می‌توان از عمل کردن کیسه هوای این صندلی در زمانی که سرنشین ندارد جلوگیری کرد.
۴- باد کننده آتشی و مشتعل ساز: باد کننده کیسه هوای راننده در وسط فلکه فرمان قرار دارد. جالب است بدانید این باد کننده دارای تعدادی قرص سوخت است که در یک محفظه احتراق قرار دارند، مشتعل ساز نیز از خازن‌های پر تشکیل می‌شود که جرقه‌ای برای اشتعال قرص‌های سوخت ایجاد می‌کند قرص‌های سوخت به سرعت می‌سوزند و مقدار معینی گاز نیتروژن با فشار معین تولید می‌کنند، این گاز پس از عبور از یک فیلتر وارد کیسه هوا می‌شود و آن را باد می‌کند.
۵- حسگرهای ضربه: با توجه به سیستم کیسه هوا و تعداد کیسه‌های هوا تعبیه شده در خودرو، سنسورهای ضربه، به طور مستقیم در واحد کنترل یا به صورت ماهواره‌ای در قسمت جلوی خودرو یا در کنار خودرو نصب می‌شوند.
۶- واحد کنترل الکتریکی (یونیت ایربگ خودرو): مهم‌ترین قطعه سیستم کیسه هوا است که عملکرد آن شامل موارد زیر است
– تشخیص تصادفات
– تشخیص به موقع سیگنال‌هایی که به وسیله حسگرها ارسال می‌شود.
– استفاده از مدارهای لازم برای شلیک و خروج به موقع کیسه هوا.
– تأمین برق مدارهای شلیک و خروج کیسه هوا با استفاده از خازن، به صورت مستقل از باتری خودرو.
– اجرای تشخیص خودآزمایی در کل سیستم.
– ذخیره‌سازی خطاها در حافظه خطا.
– فعال کردن چراغ نشانگر کیسه هوا، در صورت عدم عملکرد صحیح سیستم.
– اتصال به سایر واحدهای کنترل از طریق CAN bus