چگونه طول عمر دیسک و صفحه کلاچ را افزایش دهیم؟
هر خودرو با گیربکس دستی، یک بخش مکانیکی به نام کلاچ دارد که در سیستم انتقال قدرت خودرو، بین موتور و گیربکس قرار می گیرد و گیربکس را با موتور درگیر می کند یا از آن جدا می سازد.
کلاچ شامل بخشهای مختلفی است که هریک از این بخشها وظیفه خاصی بر عهده دارند. مهمترین و پرمصرف ترین بخشهای کلاچ ، دیسک کلاچ و صفحه کلاچ هستند که با هم کار میکنند تا انتقال نیرو به چرخها قطع و وصل شود و به راننده در تعویض دنده کمک کند.
در مواقع روشن کردن موتور، توقف خودرو، تعویض دنده و درجاکارکردن موتور، کلاچ آزاد است. هنگامی که کلاچ درگیر میشود، نیرو از موتور به چرخهای خودرو منتقل می گردد و خودرو شروع به حرکت میکند.
نکات بسیار مهم درباره عملکرد و طول عمر کلاچ
- کلاچ بر اساس اصول اصطکاک کار میکند، هنگامی که دو سطح اصطکاکی در تماس با یکدیگر قرار می گیرند، به دلیل اصطکاک بین آنها فشرده میشوند و اگر یکی بچرخد، دیگری هم میچرخد.
- سطوح اصطکاک کلاچ به گونهای طراحی شدهاند که هنگام اعمال فشار برای اولین بار، عضو محرک روی عضو ثابت بلغزد. با افزایش فشار، عضو ثابت به آرامی به سرعت عضو محرک میرسد.
- وقتی کلاچ درگیر است، نیروی محرکه خودرو از طریق سیستم انتقال قدرت به چرخهای عقب منتقل می گردد. وقتی که کلاچ با فشار دادن پدال کلاچ آزاد میشود، ارتباط موتور و گیربکس قطع میشود و در حالی که موتور هنوز کار میکند، نیروی محرکه خودرو به چرخهای عقب انتقال نمییابد.
- در هنگام حرکت خودرو وقتی کلاچ درگیر میشود باید به درستی کار کند و از حرکت ناگهانی وسیله نقلیه جلوگیری کند و در نتیجه از وارد کردن فشار بیش از حد به دیگر قسمتهای سیستم انتقال قدرت جلوگیری کند.
- کلاچ باید بتواند حداکثر گشتاور را از موتور به گیربکس منتقل کند.
- کلاچ باید به تدریج درگیر شود تا از تکانهای ناگهانی جلوگیری شود.
- کلاچ باید بتواند مقدار زیادی از گرمایی که در حین کار کلاچ به دلیل اصطکاک ایجاد میشود را دفع کند.
- یک کلاچ خوب باید مکانیزم مناسبی برای خنثی کردن ارتعاشات و حذف صدای تولید شده در حین انتقال نیرو داشته باشد.
- برای کاهش بار و سایش آن، پدال کلاچ باید کمی جای بازی و خلاصی داشته باشد.
- پدال کلاچ باید نرم باشد و نیاز به فشار زیاد توسط پای راننده نداشته باشد.
- عضو محرک کلاچ باید تا حد امکان سبک ساخته شود تا پس از آزاد شدن کلاچ به هیچ عنوان به چرخش ادامه ندهد.
- صفحه کلاچ، عضو محرک کلاچ است و بین فلایویل و صفحه فشار قرار دارد. در زمان درگیر بودن کلاچ، شفت کلاچ میچرخد و نیرو از طریق کلاچ از موتور به گیربکس منتقل میشود.
- دیسک کلاچ، وظیفه انتقال نیروی محرکه خودرو را بر عهده دارد.
- هرگز پای خود را به طور ثابت روی پدال کلاچ قرار ندهید. این کار به سرعت کلاچ شما را میسوزاند. هر زمان که روی پدال گاز فشار میدهید، پای خود را از پدال کلاچ دور نگه دارید و از پدال کلاچ به عنوان محل استراحت پا استفاده نکنید. انجام این کار میتواند به کلاچ آسیب وارد کند. در مواقعی که ممکن است نیازی به استفاده از کلاچ نباشد، مخصوصاً در بزرگراه ها، پا را از پدال کلاچ دور نگه دارید. قرار دادن پا به این صورت بر روی پدال کلاچ ، فشار کمی به کلاچ وارد می کند و صفحه فشار را کمی درگیر میکند که این موضوع به نوبه خود باعث کاهش طول عمر دیسک و صفحه کلاچ می شود.
- اگر با خودروی گیربکس دستی رانندگی میکنید، هر بار که می خواهید سرعت خودرو را کم کنید، دنده را پایین نیاورید و به جای آن از ترمز استفاده کنید.
- به صدای کلاچ و وسیله نقلیه خود با دقت گوش دهید و به صدای عادی خودرو خود عادت کنید. به این ترتیب اگر چیزی غیرعادی شنیدید، میتوانید خودرو خود را برای تعمیر یا حداقل بازرسی به تعمیرگاه ببرید.
- استفاده مکرر از پدال کلاچ میتواند باعث ساییدگی شدید شود. فقط زمانی از کلاچ استفاده کنید که قدرت موتور کم است و باید دنده را پایین بیاورید. در غیر این صورت، بی جهت کلاچ را درگیر میکنید که باعث افزایش فرسودگی میشود.
- در پشت چراغ قرمز بهتر است خودرو را در حالت خلاص قرار دهید و ترمز دستی را بکشید. این کار نه تنها برای کلاچ مفید است، بلکه در مصرف سوخت نیز صرفه جویی میکند.
- کلاچ خودرو خود را تنظیم کنید. با گذشت زمان و سایش کلاچ ، کلاچ به تدریج از حالت تنظیم خارج می شود. کلاچ تنظیم نشده باعث ایجاد لرزش می گردد که میتواند به شاسی، موتور و اجزای کلاچ بسیار آسیب برساند. تنظیم کلاچ باید حداقل یک بار در سال انجام شود.
- هر چند وقت یکبار صفحه کلاچ باید از نظر وجود یا عدم وجود ترکهای کوچک یا آسیب حرارتی با دقت بررسی شوند. اگر ترک یا آسیب تشخیص داده شد، کلاچ باید تعویض شود، زیرا این عیوب میتوانند منجر به انفجار کلاچ در دور بالا، پرتاب ترکش به داخل محفظه موتور و آسیب رساندن به سایر قطعات شوند.
جمعبندی
اگر رانندگی خوبی داشته باشید ولی از وسیله نقلیه خود مراقبت نکنید، ممکن است کلاچ خودرو خود را فرسوده کنید. تعمیر و نگهداری کامل خودرو، طول عمر هر یک از قطعات آن از جمله کلاچ را افزایش میدهد. بنابراین با رانندگی صحیح و همچنین تعمیر و نگهداری اصولی، می توانید طول عمر کلاچ خودرو خود را افزایش دهید.
اولین قدم ، انتخاب بهترین دیسک و صفحه کلاچ برای خودرو است !